Het regent pijpenstelen en aan alle kanten stroomt het water van de boot. In de verte rommelt onweer en wij zitten verscholen binnen in de boot. Vanmorgen, nog in het donker, zwaaiden wij Wijnand en Anne gedag.
Even later waren er nog zonnestralen door de wolken heen maar in de verte zagen we het dreigende donkere regenfront langzaam naderen. Wat een tegenstelling met de dag van gisteren; we zwommen nog in een ankerbaai en alhoewel het water fris was (21 graden) deed de zon zijn warme werking en was het nog lekker luieren aan dek. Het lijkt er op dat deze weersomstandigheden de herfst en winter inluiden in het Griekse deel van de Middellandse zee. Het is een goede dag om te bloggen en foto’s en filmpjes te bewerken.
Eerder lagen we in het gezellige plaatsje Preveza aan de kade. Niet veel later komen ook Ivar en Floris van www.sailorsforsustainability.nl naast ons liggen. We kennen elkaar van onze gezamenlijke tijd bij de zeezeilers en ook zij zijn op wereldreis. Zij zijn op zoek naar duurzame oplossingen voor de mensheid en onze planeet tijdens hun wereldreis en brengen deze onder de aandacht van een groter publiek via publicaties in tijdschriften en sociale media. Het is de derde keer dat we elkaar ontmoeten in de Middellandse zee en net als vorige keren delen we ervaringen en hebben het gezellig met elkaar; aan het eind van de avond is de fles port leeg! We zijn ons bewust dat dit de laatste keer is dat we elkaar ontmoeten. Zij bezoeken hierna nog Kreta en zeilen vandaar terug naar Gibraltar en gaan door naar de andere kant van de Atlantische oceaan. Wij blijven nog een jaartje aan deze kant van de Middellandse zee hangen. Op zaterdag komen ook Wijnand en Anne de gezelligheid vergroten en samen met hen en de Lucipara2 van Ivar en Floris zeilen we een korte tocht naar het Lefkas gebied. Onderweg maakt Floris nog een mooi filmpje van White Pearl waar we heel erg blij mee zijn. We hebben onszelf nog nooit op film zien zeilen.
In verband met slechter weer en harde wind leggen we de boot in de haven van Lefkas en gaan met Wijnand en Anne naar de Meteora kloosters in het binnenland. We vinden het ongelofelijk wat we zien. 6 kloosters die gebouwd zijn bovenop rotsen en die in vroegere tijden alleen bereikbaar waren via netten en touwladders. De kloosters worden ook nu nog bewoond door monniken en nonnen, alhoewel de populatie behoorlijk is uitgedund. We komen aan terwijl de mistflarden nog om de rotsen hangen wat het geheel een mystiek uiterlijk geeft. We kunnen nog net in de namiddag het grootste klooster bezoeken. De volgende ochtend bezoeken we nog een kleiner klooster. De vergezichten in alle windrichtingen bieden wonderlijke beelden. Wij vinden het een hoogtepunt in onze Griekenland beleving.
Dezelfde dag rijden we nog naar de Vikos kloof waar wij al eerder waren maar waar Wijnand en Anne graag een tocht willen lopen. Wij zetten hun af aan de ene kant van de kloof en rijden door naar de andere kant waar we hun weer oppikken. Zelfs voor hun getrainde spieren is het een flinke uitdaging, ergens voel ik een steek van jaloezie dat ik dit niet meer kan. Onderweg zien we dat de herfstkleuren zich tonen en op de bergen zien we zelfs sneeuw. Terug op de boot varen we nog twee dagen in het Lefkas gebied en ontdekken dat er leuke haventjes en baaitjes te vinden zijn. Het toerisme is op zijn retour nu de winter nadert en daarmee is ook de drukte verdwenen. Op zaterdagmorgen eindigt hun Griekenland avontuur en vliegen zij terug. Wij beraden ons op de verdere plannen in de resterende tijd in 2017. We besluiten om terug naar het Noorden te zeilen als het weer het toe laat en Albanië te bezoeken.
De dag erna schijnt de zon al weer uitbundig en vertrekken we in alle vroegte richting Noord. De zee is nog flink in beroering en doet ons weer beseffen dat we aan het zeezeilen zijn. We besluiten naar Paxos te gaan waar we aan de stadskade gaan liggen bij het dorpsplein in het centrum. Naast ons ligt nog een zeilboot maar naast de vele locale bootjes is er geen drukte. Wat een verschil met augustus toen we nog in het aanloop kanaaltje moesten ankeren met lange lijnen naar de wal. Ook de terrassen op het dorpsplein zijn verdwenen en bij de paar horeca gelegenheden die nog open zijn komen de dorpsbewoners bijeen; het dorp is weer van hen. Langs de kade loopt een gans heen en weer van onze boot naar de buren en weer terug. Hij laat goed van zich horen want hij is natuurlijk hongerig nu er weinig toeristenboten zijn. We geven hem wat bloemkoolbladeren die hij uit Jeroen zijn hand eet. Als er later nog andere boten bij komen wordt zijn wandelroute groter en schooit hij verderop. Het dorpje ademt de sfeer van een Waddeneiland en ik heb het heel erg naar mijn zin.
Ondertussen bekijken we de mogelijkheden om naar Albanië te gaan. De kustlijn van Albanië is ca. 250 km en er is slechts 1 marina en een paar ankerplaatsen die vrij open naar zee zijn. Verder zouden we in Sarandë, een zuidelijke havenstad, in moeten klaren en als we de waterkaarten bestuderen is er geen marina, of een mogelijkheid om de boot veilig achter te laten om het binnenland te bezoeken. We ontdekken dat er een veerboot van Corfu naar Sarandë gaat en besluiten om de boot veilig in Gouvia marina op Corfu achter te laten en met de veerboot over te steken naar Sarandë. De rugzakken komen achter uit de boot en een gezonde spanning maakt zich van ons meester. Ouderwets met de rugzak op reis, dat stadium lag wel heel erg ver achter ons. In Sarandë aangekomen lopen we richting het busstation. Een auto huren in Sarandë was naar onze normen te duur, terwijl dat in Tirana de hoofdstad weer erg goedkoop is, dus nemen we nog dezelfde dag de bus naar Tirana. In Sarandë halen we onze eerste Lek’s (1000 lek = 7,50 euro) uit de automaat en regelen we nog een internet kaartje. We hadden al gelezen dat de wegen slecht waren en dus gaan we al hotsend en klotsend richting Tirana. De buschauffeur heeft een stars en stripes pet op, naast ons zit een dame met een tablet en een bontjas op de schoot, de achterbuurman haalt regelmatig luidruchtig zijn neus op en achterin de bus is een Engelse vlag gehangen. Het is een wonderlijk geheel. Halverwege de rit van 6 uur wordt er gestopt bij een wegrestaurant. Een kwartier pauze, waarin we een bord lauwe spaghetti met kaas, 2 blikjes cola nuttigen en voor onderweg een pakje koekjes en een zakje chips met een flesje water meenemen. Totale kosten: 7,50 euro. Andere mensen uit de bus krijgen spaghetti met tomatensaus. Ze zullen wel gedacht hebben: ‘dat kunnen deze buitenlanders niet betalen’.
Albanië is het armste land van Europa, Jeroen leest dat het gemiddelde inkomen 390 euro is. Het land is na de tweede Wereldoorlog een communistisch regime geworden onder leiding van dictator Envar Hoxha en van de rest van de wereld afgesloten. In 85 overleed hij waarna het nog 5 jaar duurde voordat Albanië een open land en democratie werd. Onderweg zien we diverse betonnen koepels van bunkers waarvan er volgens internet bronnen 750.000 gebouwd zijn omdat deze leider bang was voor buitenlandse inmenging. Wanneer we een eerste heuvelrug met de bus hebben bedwongen rijden we door vlak landschap richting Tirana, het kan ons niet bekoren. Ongeveer 70 km voor Tirana begint de verstedelijking toe te nemen en zien we af en toe grote moderne gebouwen waar dan nog wel de schaapskuddes tussendoor lopen. Uiteindelijk rijden we tussen alleen maar grote moderne gebouwen door die bijna allemaal in aanbouw zijn, of misschien moet ik zeggen nog steeds niet zijn afgebouwd. In Tirana hebben we twee nachten hotel geboekt en lopen we in enkele minuten richting het centrum van de stad. Onderweg passeren we een hypermodern winkelcentrum. We kunnen onze ogen niet geloven, wat een luxe uitstraling. We ontdekken wel dat een simpele spijkerbroek voor 139 euro in de rekken hangt. Wie kan dat hier betalen? Ook zijn we verbaasd over de vele dure auto’s die er rondrijden, Mercedes is het merk om in te rijden. Later lezen we op internet dat tijdens de val van het communisme in 1991 er nog maar 550 auto’s rondreden, nu zijn de straten van Tirana verstopt door de vele auto’s. 70% van het wagenpark is Mercedes omdat deze auto’s het beste de slechte wegen van Albanië doorstaan, 90% van het wagenpark is gestolen in een ander Europees land volgens internet. Het grapje van de Albanees: kom naar Albanië, uw auto rijdt hier al! Om de hoek van het winkelcentrum ontdekken we de schoenpoetser op de straat en zien we een meneer met in beide handen een tros kippen rondlopen.
De volgende dag bezoeken we eerst het Historisch museum wat niet veel voorstelt. Later bezoeken we Artbunker2, een ondergronds museum in een bunker over de communistische periode. Het is indrukwekkend en de Albanezen hebben niet geschroomd om de zwarte bladzijden in hun geschiedenis te tonen. Na dit deprimerende bezoek doet de zon ons goed en we slenteren door de stad met veel groen. Toch mist de stad gezelligheid. De volgende dag rijden we met een gehuurde auto naar het Noorden naar de oudste stad Shkoder. In de hoofdstad is het verkeer totale wanorde en geldt het recht van de sterkste. Zodra we de buitenwijken van Tirana verlaten komt de armoe weer tevoorschijn en verbazen we ons weer over het chaotische vlakke land met de vele onafgebouwde huizen. Onderweg worden tweedehands kleding, groente en fruit aangeboden, maar plotsklaps zie ik ook een man staan met een konijn onder zijn arm en op een uitgestoken hand een babykonijntje aan de man brengen. Kerst is in aantocht, zo denk ik. In het Noorden wordt het vee langs de weg talrijker, we zien zwerfhonden, schapen, koeien, geiten, kippen, ezels en zelfs varkens langs de weg lopen. Er staan soms mooie afgebouwde huizen maar ook krotten met golfplaten daken. Het is duidelijk, dit is een land van grote tegenstellingen.
We blijven zoeken naar de mooie kant van Albanië, maar die is maar mondjesmaat te vinden. Alle cultuur is grotendeels verdwenen onder het communistisch regime en ook is er zo veel illegaal hout gekapt dat veel bergen kaal zijn. Gelukkig is er wel veel struikgewas aan het groeien op de bergen maar de bomen die er staan zijn nog niet erg hoog. Ook heeft Albanië een ernstig milieuprobleem want zodra we ook maar een verstedelijkt gebied binnen rijden slingert het afval in grote hoeveelheden rond. Voorlopig is onze conclusie: Albanië is het derde wereld land van Europa. Er is wel ontwikkeling maar die is helaas nog maar voor een kleine groep mensen weggelegd, en we denken dat de maffia regeert. We rijden naar het meer van Ohrid in het oosten en zien daar mensen vers gevangen vis aan de kant van de weg verkopen in de stromende regen. Een vrouw veegt haar stoepje schoon met een takkenbos. Het doet onze humeur niet goed. Wanneer we onder een hoog vervallen spoorwegviaduct door rijden zien we veel mensen bij elkaar staan. De ene helft van de weg is afgezet. Jeroen vertelt even later dat hij onder een zeil een paar benen uit zag steken. Beide willen we naar een vrolijker omgeving en besluiten we om weer richting zee te gaan en nog bij de havenplaats Durrës te gaan kijken. De volgende dag is onze laatste ‘autodag’ en keren we terug via een landelijke weg naar Tirana. Ook deze dag verbazen wij ons over de tegenstellingen in het land. We zien een nagebouwd protserig Frans kasteel in het landschap staan, even verderop loopt een vrouw met een koe aan een touw. Het toppunt van verbazing bereik ik als we een kalkoenhoeder langs de weg zien die op misschien wel 100 kalkoenen past. Wat mij aangaat mogen alle klagers over Nederland voor slechts een week naar Albanië worden gedeporteerd.
Nadat we de auto hebben ingeleverd gaan we per bus terug naar Sarandë in het zuiden. We blijven daar nog een dagje omdat daar nog opgravingen bewaard zijn gebleven vanuit het verre verleden en die niet verwoest zijn door het communistische regime. ‘S Nachts horen we het donderen en bliksemen, alsof alle goden het eens zijn: verlaat dit land. We laten ons niet kennen en gaan gewapend met paraplu’s in de bus naar Butrint waar de opgravingen zijn. Het blijft maar onweren en regenen. We maken een rondje langs de verschillende opgravingen en ontdekken dat die goed bewaard zijn gebleven en kunnen ons voorstellen dat bij een zonnetje je de schoonheid en geschiedenis er vanaf kunt lezen. Na anderhalf uur zijn we doorweekt, soppen onze schoenen en doen de paraplu's niet heel veel goed werk meer. We hebben het gezien! Terug op de hotelkamer gaat de kachel omhoog wordt de natte boel uitgehangen en kijken we uit naar de dag van morgen: terug naar Griekenland, Corfu, waar de boot ligt. Het weer is daar niet veel beter maar we zijn dan tenminste weer ‘thuis’. We gaan op zoek naar de kerstspullen en zeilen van daar naar Lefkada. We zullen daar de boot achter laten en vliegen voor de Kerst naar huis om die dagen bij familie en vrienden door te brengen.
