6000 eilanden en een naald in een hooiberg

‘Pas op, zwaar beladen’ hoor ik links van me. Als ik mijn hoofd die kant opdraai spot ik een groep uitermate Hollandse meiden die zich een weg banen op de fiets door het drukke verkeer langs de boulevard van Kos.

Ik hoor veel Nederlands om me heen als ook wij in de menigte over de boulevard slenteren. Het is oppassen hier op de boulevard want door de aardbeving van vorig jaar lopen er diepe scheuren door de bestrating en zijn er zelfs hele stukken weggegleden. Onvoorstelbaar dat er niets aan deze gevaarlijke situatie wordt gedaan.

Langs de kade liggen ca. 20 ‘authentieke’ rondvaartboten die overdag afgeladen met mensen rondom de eilanden of door ankerbaaien varen. Met verbazing sla ik alles gade. Even verderop zie ik het ‘Hollandse Feestcafe’ met onze driekleur fier wapperend, en niet veel verder een souvenierwinkel: DAM square met boven de SQ een gouden kroontje. Ook wij doen een drankje bij het Hollandse feestcafe en worden zowaar bediend in het Nederlands. Naast ons zit een Hollands gezin: vader, moeder en twee zoons van nog geen tien, schat ik, beide blond met een vette kuif aan de voorkant. Wanneer ze het terras verlaten lees ik hun namen op het voetbalshirt: Jesper en Rik. Op de tafel liggen flyers waarop diverse artiesten worden aangekondigd die tijden het zomerseizoen optreden in het café. Tussen de namen zie ik Dave Roelvink staan, de enige naam die ik herken tussen de andere ‘grootheden’. We kunnen de verleiding niet weerstaan en bestellen een portie bitterballen die op de menukaart staan. Het zomerseizoen is in volle gang op Kos en er wordt lustig gevierd. Wij zijn blij dat we niet langs de stadskade liggen waar drommen mensen langs de boten lopen maar liggen gelukkig in de rustige Marina, ca anderhalve kilometer buiten het centrum.

We hobbelen nog steeds langs allerlei Griekse eilanden in de Egeïsche zee. De eilanden tegen de Turkse kust heten de Dodecanese. We zijn onderweg naar Rhodos waar we onze jongste oppikken en daarna Turkije induiken. We proberen zo veel als mogelijk de mooie plekken: Authentieke vissersplaatsjes of verstilde ankerbaaitjes te zoeken. Af en toe een wat grotere plaats om voedsel, water of andere zaken in te slaan en zodoende zijn we in Kos beland.

Op Kos doen we een rondje langs de bezienswaardigheden. We bezoeken het Asklepeion, een voormalig ziekenhuis dat is opgedragen aan Asklepius, de God van de medicijnen. Het is een bijzonder groot terrein waar misschien wel het oudste ziekenhuis ter wereld heeft gestaan. Hippocrates is afkomstig van Kos waar hij een praktijk en leerschool had in de geneeskunde waar hij wereldberoemd door is geworden. De eed van Hippocrates wordt nog altijd door beginnende artsen afgelegd.

Het spookdorpje Paléa Pýli bestaat vooral uit ruïnes, omdat het dorp in het jaar 1830 vanwege een cholera-epidemie geheel verlaten is. Een kasteel op de top van de berg geeft uitzicht op zee, zodat piraten of andere ongenode gasten tijdig konden worden ontdekt.

We maken we een wandeling naar een bergkam waar we uitzicht hebben naar zowel het Noorden als het Zuiden. We hebben een route uitgekozen die door de bossen loopt maar helaas raken we het spoor bijster en lopen dwars door het bos waar afgewaaide takken en omgewaaide bomen ons soms de weg versperren. We maken een flinke klim via een steile helling en zoeken naar het pad wat we willen lopen. Jeroen merkt op dat er ook niet een vuurtje moet ontstaan want dan zitten we als ratten in de val. Voor de zekerheid checken we of we een GPS app op de telefoon hebben die coördinaten weergeeft zodat we in geval van nood dit kunnen doorgeven. Uiteindelijk vinden we het pad terug en lopen de route terug naar ons beginpunt. Onderweg zien we een schildpad die zichzelf totaal heeft vastgezet in een afrastering, en nog wel in de brandende zon. Leeft hij nog? Ja, constateren wij als we hem voorzichtig naderen. Jeroen bevrijdt hem uit zijn benarde positie en plaatst hem in de schaduw van de boom, waar hij zich uit de voeten maakt en op een afstandje blijft rusten en vanonder zijn schild ons in de gaten houdt.

Hierna verplaatsen we ons naar Nysirios, een vulkaaneiland. We huren een quad om het kleine eilandje te verkennen en naast een paar kleine dorpjes bezoeken we de vulkaan. De vulkaan is slapend en de krater kun je inlopen. Her en der bevinden zicht gaten in de bodem van de krater waar nog gas vanuit het binnenste van onze aarde naar buiten stroomt. Het stinkt er verschrikkelijk en de grond is ons letterlijk warm onder de voeten. Een bijzondere ontdekkingstocht vind ik het waarbij we een gedeelte van het eiland via een off-road ontdekken.

Griekenland telt meer dan 6000 eilanden. Een aantal zijn onbewoond, slechts 78 eilanden hebben 100 of meer inwoners. Als wij op Rhodos zijn hebben we er inmiddels 31 bezocht. Zoveel eilanden vraagt natuurlijk om een bijzondere logistiek. Elk van deze eilanden wordt door een veerboot bezocht, soms maar een keer in de week, om mensen en goederen te verplaatsen. We komen dan ook regelmatig kleinere of grotere veerboten tegen op zee. Maar wat als je ernstig ziek wordt en naar het Ziekenhuis moet. De meeste eilanden hebben wel een dokterspost, maar geen ziekenhuis. In extreme gevallen zal er wel een helicopter worden ingezet zo denken wij, net zoals dat bij onze Waddeneilanden gebeurt. Waar wij ons bezorgder over maken is het afvalprobleem. Helaas constateren wij dat er veel zwerfafval is, langs de wegen maar ook langs de stranden van de eilanden. In Nederland wordt ons afval naar een verbrandingsinstallatie gebracht, maar dat is hier ondoenlijk. Op veel eilanden komen we tijdens onze wandelingen wel ergens een afvalberg tegen, helaas vaak aan de zeekant. Je kunt wel raden wat er gebeurt tijdens een flinke storm: een gedeelte waait in zee. Een afvalboot zou in onze ogen een oplossing zijn die het afval vervolgens naar een verbrandingsinstallatie brengt. Een kostenvretende operatie waar op dit moment waarschijnlijk geen geld voor is. Wanneer gaat Griekenland en in groter verband Europa zijn verantwoordelijkheid nemen?

Wanneer we op Tilos zijn aangekomen ankeren we voor het plaatsje Livadia en gaan niet de kleine haven in. De havens met betonnen kades zijn vaak warm en ook ‘s nachts is er weinig verkoeling. Er is weinig wind voorspeld, maar juist dan is het heerlijk ankeren. Toch een beetje wind maar geen deining. Bijkomend voordeel we springen zo in het zwembad, aan de achterkant van de boot en houden het zo lekker koel. Bovendien houden we met zwemmen ons eigen verbrandingsoventje ook aan de gang. De boot blijft wel altijd een beetje wiegelen maar je raakt er aan gewend en ‘s nachts wieg je lekker in slaap. Tijdens onze nachten worden we meestal een keer wakker en kijken altijd even of we nog steeds rustig liggen en niet ineens midden op zee zijn beland. Maar deze nacht worden we gestoord door een ferry die om 4 uur ‘s nachts aanmeert aan de kade van Tilos op nog geen 400 meter afstand. Het is een bijzonder gezicht de af- en aanrijdende (vracht)auto’s en de bedrijvigheid op de kade, midden in de nacht. Na 45 minuten is de operatie voltooid en vertrekt de veerboot en slapen wij weer op de deining in.

Het is inmiddels augustus en dat zien we terug in de charterboten. Ze zijn berucht onder ons ‘soort’ zeilers. Uiteraard zitten onder deze vakantiegangers heel veel goede schippers, toch houden we een extra oogje in het zeil en helpen zonodig met aanleggen. Wij zijn bijtijds op het eiland Chalki aangekomen omdat de wind ‘s middags aardig toeneemt en omdat er dan nog wel genoeg plek is. Het is een echt Grieks haventje met de taverna’s aan de havenrand en de kleurrijke vissersbootjes langs de kade. Voor de kom waar het plaatsje aan ligt is een eiland dat de ergste golven tegenhoudt, desondanks gaan we flink te keer, in ieder geval als ook hier ferryboten aanleggen. Er is een drijvende steiger waaraan de boten met de kont naar de steiger liggen en voor een anker uit hebben gegooid. Voor ons was deze manoeuvre de eerste keer ook even wennen, maar inmiddels mogen we ons ervaren noemen. In de loop van de middag begint de wind flink aan te trekken, en staat de wind dwars op de al afgemeerde schepen. Op dat moment komt een gecharterd zeiljacht binnen waar 2 gezinnen gezamenlijk hun vakantie op vieren. De kinderen zijn onderdeks gedirigeerd zodat ze niet in de weg lopen, de ouders gaan de klus klaren. De havenmeester wijst hun een plek aan naast ons, de schipper draalt een beetje. Uiteindelijk gaat hij los maar laat hij het anker veel te dicht bij de steiger droppen, waardoor hij een nieuwe poging moet ondernemen. Wij liggen gelukkig aan de hoge kant, maar de boot aan de lage kant loopt flinke krassen op en daarnaast worden 3 scepters ontzet. De tweede poging gaat beter, er gaat ongeveer 50 meter ankerketting uit en zonder verdere schade komt hij bij de kant. Daar wordt het schip door vele vlijtige handen vastgebonden aan de steiger maar door de harde wind ligt het totaal scheef. De schipper van de vrij nieuwe X44 heeft geen idee wat hij zou kunnen doen om de situatie onder controle te krijgen. Bovendien ligt de kont inmiddels scheef tegen de steiger aan te rammen. Dan blijkt maar weer eens dat de beste stuurlui aan wal staan, er zijn veel goedbedoelde raadgevingen. Jeroen gaat met duikbril en snorkel kijken of het anker is ingegraven en ziet dat het niet het geval is. Ook vertelt hij mij later dat slechts een 13kg anker deze boot op zijn plaats moet houden. Voor een schip van dit formaat zou een anker van 25 kg niet misstaan. Er zit niets anders op dan opnieuw te vertrekken, ook deze keer krijgt het al beschadigde schip de volle laag en wordt er nog een 1000€ Kiss gegeven. Het zal wel verzekeringswerk worden. Het schip mag daarna aan de kop van de steiger
langszij worden afgemeerd, nadat de havenmeester steekpenningen heeft gekregen. Een Engelse zeilersvrouw concludeert daarna: ‘sailing is one thing, but cruising is something else’! They don’t even check the weatherforecast!

Nog een eilandje doen we aan: Symi, net ten noorden van Rhodos. De waterboot komt gelijktijdig met ons aan om het eiland te bevoorraden met water. We ankeren in een baaitje aan de zuid-west kant waar een prachtig klooster staat. Helaas staat de toren van de kerk in de steigers. ‘s Avonds als de zon bijna onder is gaan we nog even de wal op en nemen foto- en filmapparatuur mee. Na een bakje koffie en een ijsje gaan we weer met het bijbootje naar de White Pearl. Helaas slaat het noodlot toe en valt bij het overstappen van de bijboot naar onze boot de gopro in het water. Het is er slecht 4,5 meter diep maar op dat moment te donker om er achteraan te duiken. De gopro is waterdicht tot 10 meter, misschien kunnen we hem de volgende dag redden. We markeren de plaats op de kaartplotter en schrijven ook de coördinaten op. ‘s Morgens vroeg doet Jeroen zijn duikuitrusting aan en gaat zoekslagen maken onderwater op de gemarkeerde plek. Helaas moeten we concluderen dat het zoeken is naar een naald in een hooiberg. We liggen precies boven een veld met waterplanten van een meter in doorsnee, waar hij waarschijnlijk tussendoor is gegleden. Aangezien we 40 meter ankerketting uit hebben is het zoekgebied meer dan 7500m2. Met het laatste beetje lucht uit zijn duikfles maakt Jeroen de koelwaterinlaat onder water nog vrij van pokken en ander aanhangend vuil. We hopen dat de verzekering de gopro dekt. Daarvoor moeten we dan wel de vermissing aangeven bij de plaatselijke politie, misschien wordt hij nog gevonden zo is de redenatie van de verzekeringsmaatschappij. Gggrrrr.....
De volgende ochtend nemen we de bus naar Symi stad en gaan op zoek naar het politiebureau. Helaas worden we naar de Hellenic coastguard gestuurd aan de andere kant van de drukke havenkom. We vullen een formulier in en volgens de ambtenaar krijgen we per email ‘iets’ toegestuurd.

Hierna vertrekken we naar Rhodos om Tom op te halen. We liggen er een paar dagen die we gebruiken om eens schoon schip te maken en voorbereidingen te treffen voor Turkije. We moeten langs het immigration office, customs, coastguard, om stempels te halen in onze paspoorten en een transitlog te krijgen. Verder vragen we een E-visum aan en melden ons aan bij Buitenlandse zaken voor het geval de spanningen in de wereldpolitiek te hoog op gaan lopen. Het zal allemaal wel meevallen. Toch wel een beetje spannend zo’n eerste keer met de boot naar een gebied buiten Schengen.